Zdrada emocjonalna, czyli „przecież nie poszedłem z nią do łóżka”

16 lutego 2016
Nie trzeba z nikim sypiać, by zdradzać. Jak jednak zdefiniować emocjonalną zdradę, kiedy granice są niejednoznaczne? Z seksem linie są wyraźne. Ale w sferze emocjonalnej, nasze zachowanie jest daleko łatwiej zracjonalizować, nawet dla nas samych. „Oj tam, ona jest tylko przyjaciółką” albo „Te pięcioakapitowe emaile, nad którymi spędziłem godzinę są całkowicie niewinne”. Oczywiście. Kiedy chodzi o uczucia, do jakich granic muszą się one posunąć, by było zbyt daleko?
Jak wielu mężczyzn, Robert , wicedyrektor dużego przedsiębiorstwa, ma dwie kobiety- Anne, stałą partnerkę, z którą dzieli gospodarstwo domowe oraz Iwonę- „żonę” w pracy – kobietę zabawną, interesującą, bystrą, inteligentną. Chemia była oczywista, jednak do tej pory „nic” się nie wydarzyło. Ale czy na pewno?
Każdego poranka pokonują do siebie najkrótszą drogę, a ich pogawędki stały się coraz bardziej osobiste. „Zdecydowanie rozmawiam z nią o rzeczach, o których nie rozmawiam z partnerką, włączając w to temat samej partnerki” mówi Robert. Iwona siedzi trochę zbyt blisko podczas spotkań biznesowych. Robert przyznaje, że nieraz zdarza mu się fantazjować na temat ich relacji. Czy zdradza? Niektórzy twierdzą, że prawdopodobnie tak. Wiele takich emocjonalnych romansów znajduje swój finał w romansie seksualnym. Jeśli tak się nie dzieje, z łatwością można wmówić nawet sobie, że nie zrobiło się nic złego.
ZDRADA EMOCJONALNA
Emocjonalny romans to romans pomiędzy dwojgiem ludzi, który naśladuje bliskość i emocjonalną intymność  romansu, podczas gdy nigdy nie zostaje on skonsumowany fizycznie. Emocjonalny romans może wynikać z przyjaźni poza związkiem i rozwijać się w kierunku wyższych poziomów osobistej intymności i przywiązania. To, co odróżnia emocjonalny romans od przyjaźni, to założenie uczuciowych ról pomiędzy dwojgiem uczestników, które naśladują role w prawdziwej relacji – wraz z wyznawaniem drugiej osobie osobistych informacji i zwracaniem się do drugiej osoby w momentach wrażliwych lub w potrzebie.
Gdy do romansu emocjonalnego dochodzi w monogamicznym związku, emocjonalny romans może być rozważany jako niewierność i niezachowanie czystości. Zdrada emocjonalna może być szczególnie trudna w określeniu z uwagi na fakt, że granice jakie przekraczają ludzie dopuszczający się jej, są raczej osobiste niż fizyczne. Podczas gdy cudzołóstwo można opisać jako poszukiwanie przez jednego z partnerów fizycznej relacji poza granicami związku, romans emocjonalny delegitymizuje emocjonalne spoiwa, które tworzą podstawy związku.
Emocjonalny romans można zdefiniować jako związek pomiędzy osobą i kimś innym niż małżonek/partner, który ma wpływ na poziom intymności, emocjonalny dystans i ogólną dynamiczną równowagę w małżeństwie. Według tego poglądu nie są potrzebne żadne stosunki seksualne ani fizyczna miłość aby oddziaływać na relację osób zaangażowanych w emocjonalny romans. Mówi się, że emocjonalna zdrada może bardziej ranić osobę w stałym związku niż jednorazowy seks czy przypadkowe kontakty seksualne.
Badania amerykańskich naukowców wskazują, że relacje pozamałżeńskie mężczyzn są bardziej ukierunkowane na seks, podczas gdy kobiet – na emocje. W przypadku obu płci seksualne i emocjonalne pozamałżeńskie zaangażowanie pojawiają się w związkach, w których dla jednej ze stron poziom małżeńskiego braku satysfakcji jest najwyższy.
Zdrada i emocjonalne romanse mają tendencje do występowania częściej niż romanse seksualne. Shirley Glass relacjonuje w Not „Just Friends” , że 44% mężów i 57% żon wskazuje, że w swych romansach wykazywali silne emocjonalne zaangażowanie w stosunku do innej osoby bez interakcji seksualnych.
Ankiety przeprowadzone przez badaczy z Uniwersytetu w Chicago w latach 1990-2002 wykazały, że 27% osób określających się jako szczęśliwe w małżeństwie potwierdzały przeżycie pozamałżeńskiego romansu. Znaczenie i definicja niewierności różni się w zależności od zapytanej osoby. Zaprzecza się potrzebie uczuć seksualnych w romansie emocjonalnym co ma tworzyć iluzję, że romanse emocjonalne są tylko specjalną formą przyjaźni. Jednak wiele osób ankietowanych w badaniach nie było szczerych ani same ze sobą, ani z badaczem.
Jakie są cechy romansu emocjonalnego?

• niestosowna emocjonalna intymność – niewierny partner może spędzać nieodpowiednią lub nadmierną ilość czasu z osobą przeciwnej lub tej samej płci i nie dzieli tego czasu z partnerem. On lub ona może powierzać więcej tajemnic nowemu „przyjacielowi” niż swojemu partnerowi, jak również może dzielić się z większej ilości emocji, uczuć i sekretów niż istniejącemu małżonkowi.  Poprzez te emocjonalne inwestycje w relacje z  kimś poza partnerem może cierpieć istniejące partnerstwo.
• oszukiwanie i tajność – osoby zaangażowane w emocjonalny romans mogą nie mówić swoim partnerom, ile czasu spędzają z nowym „przyjacielem”. Zaangażowani w ten typ romansu często mówią stałym partnerom/małżonkom, że spędzają czas na wykonywaniu innych aktywności niż spotykanie się z innymi lub podczas omawiania sposobu spędzenia dnia całkowicie pomijają jakąkolwiek wzmiankę na temat drugiej osoby zaangażowanej w emocjonalny romans, aby tylko ukryć rendezvous. Nawet kiedy nie pojawia się fizyczna intymność, oszukiwanie wskazuje, że osoby zaangażowane w emocjonalny romans wierzą, że robią coś złego, co podważa trwałość stałego związku. Innymi słowy, gdyby żadna szkoda miała nie zaistnieć w związku ze spotykaniem się z „przyjacielem”, obydwie ze stron czułyby się komfortowo mówiąc swoim stałym partnerom prawdę o tym, gdzie i z kim się spotykają.
• wzmożona walka – kiedy nasz partner staje się emocjonalnie zaangażowany z inną osobą, zaczyna nie bez omieszkania dyskontować stałego partnera, postrzegając „przyjaciela” jako skończone dobro, a dotychczasowego partnera jako uosobienie całego zła.
• seksualna i emocjonalna chemia – seksualna i emocjonalna chemia jest obecna w oparciu o fizyczną atrakcyjność, którą osoba zaangażowana w emocjonalny romans odczuwa w stosunku do „przyjaciela”. Dodatkowo, może mieć ona związek z dopaminą, hormonem przyjemności, oraz noradrenaliną, która jest podobna do adrenaliny i powoduje wzrost podniecenia. Te z kolei mogą, ale nie muszą prowadzić do intymności fizycznej, jednakże jeśli będą pielęgnowane, mogą być obecne. Czas pomiędzy pierwszym spotkaniem a pierwszym pocałunkiem może się bardzo dłużyć, ale czas pomiędzy pierwszym pocałunkiem a pierwszym stosunkiem seksualnym może ulegać nadmiernemu skróceniu. W większości romansów emocjonalnych istnieje niepisana atrakcyjność fizyczna. Partner może spędzać nadmierną ilość czasu przed spotkaniem z „przyjacielem”, kupować nowe ubrania albo zmieniać wygląd, aby tylko podobać się fizycznie. Mogą spędzać obsesyjnie czas na oczekiwaniu rozmów telefonicznych, emaili i wiadomości tekstowych, jak również może nastąpić spadek lub nawet całkowite wstrzymanie się z kontaktami seksualnymi z małżonkiem/stałym partnerem.
• wyparcie się – zdradzający partner może się wypierać mocy przyciągania i fizycznej atrakcyjności „przyjaciela”, ale może on też – aby uniknąć konfrontacji – obronnie stosować podobne wyparcia i minimalizacje w stosunku do wykluczonego partnera.

Anna doskonale wie, że poprzednią partnerkę Robert najpierw zdradził emocjonalnie, ponieważ to właśnie ona stała się drugą połówką emocjonalnego romansu, dopiero potem Robert wszedł z Anną w stałą relację fizyczną. Nie dopuszcza jednak do siebie myśli, że zachowanie Roberta mogłoby się powtórzyć. Mimo braku skruchy Roberta za zachowanie w poprzednim związku, Anna nie dopuszcza do siebie wniosku, że poprzednią partnerkę Robert zdradził z premedytacją, bez skrupułów, co według psychologów znacznie zwiększa ryzyko tego, że zrobi to ponownie. Odsuwa od siebie te niechciane myśli. „On mnie kocha”, mówi, twierdząc, że wierzy, że Iwona to tylko koleżanka z pracy.